Polecane produkty

Dawno, dawno temu, za siedmioma górami, za siedmioma lasami, powstał pomysł, z którego zrodził się (a może został poskładany) Wkrętośrubek – poczciwy robocik, który wyrusza w podróż, by odnaleźć swoje szczęście.

Sto pięćdziesiąt

Z ogromną radością oddajemy w Wasze ręce 150. wydanie miesięcznika Astronomia. To niezwykły moment w naszej wspólnej podróży przez kosmos, naukę i niezmierzone obszary ludzkiej ciekawości. Przez lata zespół redakcyjny i nasi współpracownicy starali się, aby każdy numer był inspirujący, pełen rzetelnej wiedzy i pasji, która rozpala marzenia o gwiazdach.

Świętując ten jubileusz, nie tylko patrzymy w przeszłość, ale również w przyszłość – na rozwój nauki, eksploracji kosmosu i technologii, które zmieniają nasze spojrzenie na Wszechświat. Jako redakcja wierzymy, że każda publikacja poszerza nasze wspólne horyzonty, przybliżając nie tylko do gwiazd, ale także do lepszego zrozumienia naszego miejsca we Wszechświecie.

150 wydań to dowód na to, jak daleko zaszliśmy, ale też przypomnienie, że wciąż jesteśmy na początku odkrywania kosmicznych tajemnic. Przez te lata obserwowaliśmy narodziny nowych teorii, odkrycia egzoplanet, pierwsze zdjęcia czarnych dziur czy pionierskie misje kosmiczne. Co przyniosą kolejne lata? Tego nie wiemy, ale jedno jest pewne – będziemy Wam towarzyszyć w każdej kosmicznej przygodzie.

Ten numer jubileuszowy jest także ukłonem w stronę Was, naszych Czytelników. To dzięki Waszemu zainteresowaniu, sugestiom i wsparciu możemy nieustannie się rozwijać i dostarczać Wam treści, które inspirują, edukują i zachęcają do patrzenia dalej, głębiej i z większą wiarą w potęgę ludzkiej ciekawości. Zachęcamy do lektury, która – mamy nadzieję – będzie równie fascynująca, jak pierwszy widok rozgwieżdżonego nieba. Razem możemy poszerzać horyzonty wiedzy i wyobraźni.

I pamiętajcie: #nieśpiębopatrzęwniebo.

Wszechświat pod lupą

Albert Einstein, publikując ogólną teorię względności w 1915 roku, stworzył podwaliny dla jednego z najważniejszych i najbardziej spektakularnych narzędzi współczesnej astronomii – soczewkowania grawitacyjnego. Choć teoria Einsteina przewidywała zakrzywienie promieni świetlnych przez grawitację, sam Einstein nie mógł przypuszczać, że narzędzie to umożliwi nam spojrzenie na odległe galaktyki i badanie ciemnej materii oraz innych fundamentalnych zagadek kosmologicznych. Jak grawitacja ukazuje ukryte galaktyki? Zapraszamy do artykułu.

WYSPA CIEMNEGO NIEBA – ISLANDIA

Każdy, kto organizuje wakacje, myśli o miejscach, które go fascynują, były jego marzeniem, są piękne krajobrazowo lub po prostu pozwalają na chwilę relaksu i oderwanie się od przytłaczających
obowiązków. Wioletta Gorecka i Michał Kałużny, wybierając kierunki swoich fotowypraw, kierują się konkretnymi kryteriami, które spełniają ich oczekiwania oraz – mają nadzieję – oczekiwania
uczestników wyjazdu. Kryteria te koncentrują się przede wszystkim na możliwości obserwacji i fotografowania nocnego nieba oraz na krajobrazach, które inspirują, zachwycają i stają się idealnym tłem dla ich fotografii. Jednym z pierwszych krajów, jakie obrali za cel wyjazdu była Islandia. Zapraszamy do relacji.

DZISIAJ BĘDZIE NASA

Dwa miesiące temu Maciej Draws pisał o poszukiwaniu grobów amerykańskich astronautów na cmentarzu Arlington, co stanowiło dopiero początek jego kosmicznych przygód podczas ostatniej wyprawy do Stanów Zjednoczonych. Teraz nadszedł czas na kolejny odcinek cyklu „DZISIAJ BĘDZIE NASA”. Dla osób, które nie miały okazji przeczytać wcześniejszych artykułów, przypomnijmy, że do tej pory Maciej opisał swoje wizyty w: Kennedy Space Center (na Przylądku Canaveral na Florydzie), Johnson Space Center (w Houston w Teksasie) oraz Jet Propulsion Laboratory (w pobliżu Los Angeles w Kalifornii). W czwartej części przybliży czytelnikom swoją wizytę w kwaterze głównej NASA w Waszyngtonie.

Szybkie błyski radiowe

Kosmos od zawsze fascynował ludzkość swoją ogromną, niezmierzoną przestrzenią oraz licznymi tajemnicami, które skrywa. Od pierwszych teleskopów do współczesnych obserwacji prowadzonych przez najbardziej zaawansowane technologie, odkrywanie wszechświata stało się jednym z największych wyzwań nauki.

W ostatnich dekadach astronomowie dokonali wielu przełomowych odkryć, które nie tylko pogłębiają naszą wiedzę o kosmosie, ale także stawiają przed nami nowe pytania. Jednym z takich fascynujących fenomenów są szybkie błyski radiowe (FRB). Spójrzmy na nowo na tajemnice Wszechświata.

Łukasz Wilczyński – współtwórca zawodów European Rover Challenge – wywiad

Łukasz Wilczyński, współzałożyciel Europejskiej Fundacji Kosmicznej, założyciel i były prezes zarządu firmy konsultingowej Planet Partners, będącej przedstawicielem międzynarodowej sieci GlobalCom PR–Network działającej w regionie Europy Środkowo–Wschodniej. Pomysłodawca i współtwórca wielokrotnie nagradzanej, największej w Europie otwartej imprezy robotyczno–kosmicznej European Rover Challenge, która obecnie nie jest już tylko zawodami łazików marsjańskich.

Ekspert i komentator mediów w zakresie upowszechniania wiedzy o sektorze kosmicznym i nowych technologii. Laureat nagrody Tiuterra Crystal 2017 za zasługi w promocji i rozwoju tematyki kosmicznej na świecie. Dyrektor Wykonawczy polskiego komitetu organizacyjnego Międzynarodowego Kongresu Astronautycznego IAC 2027 Poznań.

Zapraszamy do fascynującego wywiadu z Łukaszem Wilczyńskim, który na tegorocznych zawodach ERC przeprowadził Maciej Draws.

Kosmiczne śmieci

Od momentu wystrzelenia pierwszego sztucznego satelity Sputnika 1 w 1957 roku, ludzkość nieprzerwanie wysyła obiekty na orbitę okołoziemską. Satelity komunikacyjne, nawigacyjne, badawcze oraz stacje kosmiczne stały się nieodłącznym elementem naszej codzienności i postępu technologicznego.

Jednak ta intensywna działalność kosmiczna ma swoją cenę — tysiące ton „kosmicznych śmieci” krąży wokół naszej planety. Jaka jest skala problemu i realne zagrożenia? Zapraszamy do artykułu.

Zagrożenia z kosmosu

Kosmos, choć fascynujący i pełen tajemnic, kryje w sobie również potencjalne zagrożenia dla naszej planety. Wśród nich szczególne miejsce zajmują asteroidy i komety, które od zarania dziejów wpływały na losy Ziemi i życia na niej. Te kosmiczne skały i lodowe bryły, krążące po orbitach wokół Słońca, stanowią nie tylko obiekt badań naukowych, lecz także potencjalne niebezpieczeństwo dla naszej cywilizacji.

W erze nowoczesnych technologii i zaawansowanych metod obserwacji kosmosu ludzkość stoi przed wyzwaniem nie tylko zrozumienia natury tych obiektów, lecz także opracowania skutecznych strategii obrony przed potencjalnym uderzeniem. Zapraszamy do artykułu, który ma na celu przybliżenie czytelnikowi problematyki zagrożeń z kosmosu, ze szczególnym uwzględnieniem asteroid i komet zbliżających się do Ziemi.

Arlington – w poszukiwaniu kosmicznych bohaterów

W poprzednim numerze „Astronomii” zabrakło Macieja Drawsa, co miało swoje uzasadnienie – odbył on kolejną wyprawę do Stanów Zjednoczonych, pełną kosmicznych wrażeń. Choć Maciej obiecuje, że powróci do serii „Dzisiaj będzie NASA”, to tym razem pragnie podzielić się zupełnie innym doświadczeniem. Po krótkim odpoczynku w Waszyngtonie pierwsze kroki skierował na Narodowy Cmentarz Arlington – miejsce pełne historii i wspomnień, które niedawno obchodziło swoje 160-lecie. Celem jego wizyty było odnalezienie grobów amerykańskich astronautów, co okazało się wyzwaniem godnym kosmicznej misji. Zapraszamy do lektury niezwykłej historii,
która go tam spotkała.

Alien

W przestrzeni kosmicznej nikt nie usłyszy twojego krzyku... Te słowa stały się ikoną kultowego filmu science fiction, jakim jest Obcy. Historia jego powstania to opowieść o pasji, determinacji i artystycznym geniuszu, który przerodził się w jedno z najważniejszych dzieł kina grozy. Zaczynając od eksperymentalnego projektu „Mroczna Gwiazda”, Dan O’Bannon, inspirowany doświadczeniami pracy nad filmem science fiction i artystami takimi jak H.R. Giger, stworzył scenariusz, który po licznych perturbacjach trafił do rąk reżysera Ridleya Scotta. Z tego połączenia narodziła się produkcja, która na zawsze zmieniła oblicze filmów grozy. Zapraszamy do artykułu Tomasza Wiśniewskiego.

Radioastronomia

Gdy spoglądamy w nocne niebo, nasze oczy rejestrują jedynie niewielki fragment kosmicznego spektaklu. Światło widzialne, które dociera do nas z gwiazd i galaktyk, to zaledwie wąski wycinek bogatego spektrum promieniowania elektromagnetycznego emitowanego przez obiekty we Wszechświecie. Radioastronomia otwiera przed nami fascynujący, niewidzialny dla ludzkiego oka świat, pozwalając zgłębić tajemnice kosmosu w zupełnie nowy sposób. Zapraszamy do artykułu poświęconego odkrywaniu niewidzialnego kosmosu.

Low Gravity Show 2024 – relacja

Szósty zlot Low Gravity Show przeszedł do historii! Podobnie jak w zeszłym roku, spotkaliśmy się w hotelu Fajkier Wellness & SPA, położonym w malowniczej miejscowości Lgota Murowana w Parku Krajobrazowym Orlich Gniazd, gdzie Jura Krakowsko-Częstochowska ma swoje zielone serce. Mimo nieco dokuczliwej pogody udało nam się przeprowadzić wiele obserwacji, w tym dziennych obserwacji planet i Słońca. Tegoroczny zlot, mimo pewnych wyzwań pogodowych, okazał się ogromnym sukcesem. Połączenie fascynujących wykładów, praktycznych warsztatów i możliwości obserwacji nieba stworzyło niepowtarzalną okazję do pogłębienia wiedzy astronomicznej i nawiązania nowych znajomości w gronie pasjonatów kosmosu.

Sui generis. Ruchy cykliczne Ziemi.

Złożoność ruchów cyklicznych wykonywanych przez planetę Ziemię implikuje daleko posuniętą trudność w poznaniu, zrozumieniu i wizualizacji owego zagadnienia. Pomimo pozornego wrażenia istnienia potrzeby klarownego ukazania biegu Ziemi osoby poszukujące informacji, w ramach tej tematyki, napotykają na trudności czasowe lub związane z niską powszechnością i dostępnością tej wiedzy. Najczęściej informacje o ruchach Ziemi ograniczają się do omówienia dwóch z nich – obrotowego i obiegowego, sporadycznie także ruchów osi Ziemi i orbity Ziemi. Zdecydowanie rzadziej wspomina się o pozostałych. Brak też w literaturze kompleksowego opracowania wszystkich ruchów, którym podlega nasza planeta, dlatego też przystępując do realizacji syntezy tej wiedzy, autor wyznaczył sobie za cel zestawienie ruchów Ziemi wykazujących symetryczność czasową.