Astronomia 4/2021 (106) kwiecień

Perseverance na Marsie
 
Mars i łazik to dwa słowa, które w trakcie ostatnich miesięcy odmieniane są przez wszystkie przypadki. Sprawcą tak gorącego zamieszania w świecie astronomii jest łazik Perseverance, który 18 lutego wylądował na Czerwonej Planecie. Ledwo dotknął rdzawej powierzchni Marsa, a już wiadomo, że rok 2021 należy właśnie do niego. Więcej o misji Mars 2020 w artykule Dominiki Jasińskiej.
 
Dzisiaj będzie NASA

„Poranna krzątanina, szybkie śniadanie w hotelowej restauracji i już lecimy na parking Universal Studios, gdzie za chwilę podjedzie shuttle bus do Kennedy Space Center. To będzie mój dzień”. Tak rozpoczęła się jedna z przygód Macieja Drawsa, nauczyciela fizyki w jednym z gdańskich techników. Jego pasją jest odwiedzanie miejsc, o których mówi na lekcjach. Po wielu latach wyrzeczeń i planowania udał się w podróż do siedziby NASA na przylądek Canaveral. Zapraszamy do relacji z tej wyprawy w artykule „Dzisiaj będzie NASA”.

Czarna dziura domowej roboty

Z pewnością czarne dziury to obiekty we Wszechświecie, które najbardziej pobudzają wyobraźnię. Jesteśmy w stanie matematycznie wykazać ich obecność, badać zachowanie materii znajdującej się w bezpośrednim ich sąsiedztwie, ale wciąż nie wiemy, co kryje się poza horyzontem zdarzeń, bo poza tą granicą nie możemy (jak dotąd) dostępnymi metodami uzyskać informacji o wyglądzie występującej tam materii. Dlaczego tak mało wiemy na temat czarnych dziur? Zapraszamy do doświadczenia Łukasza Wyki.

Gwiazdy we wszystkich kolorach tęczy

Każdy z nas choć raz zaobserwował widmo światła widzialnego (białego). Po jego rozszczepieniu na przykład w pryzmacie lub kroplach wody możemy ujrzeć wiązki światła o rożnych barwach, tak jak ma to miejsce wtedy, gdy powstaje tęcza. Widmo światła emitowanego przez różne obiekty może dostarczać informacji między innymi o temperaturze i składzie chemicznym tego obiektu. Z takich źródeł informacji chętnie korzystają astronomowie, którzy obserwując widmo gwiazd, mogą bliżej przyglądać się ich naturze i określać ich chemiczne i fizyczne właściwości. Podczas takich obserwacji naukowcy doszli do wniosku, że gwiazdy można podzielić zgodnie z typem widmowym emitowanego przez nie światła. I tak powstała klasyfikacja gwiazd oparta na ich typie widmowym – widmie światła, które wysyłają w przestrzeń kosmiczną. Więcej o typach widm w artykule Dominiki Jasińskiej.

• Wieści ze świata astronomii i astronautyki // Kosmonauta.net
• Kalendarium kwiecień // Dominika Jasińska
• Tajemnice Marsa // Marta Chajczyk
• Perseverance na Marsie // Dominika Jasińska
• Trójkąt Wiosenny – gwiezdny kalejdoskop BIS // Jan Desselberger
• Gwiazdy we wszystkich kolorach tęczy // Dominika Jasińska
• Dzisiaj będzie NASA // Maciej Draws
• Obserwujemy planety // Gabriel Murawski
• Luna naszą przewodniczką // Damian Demendecki, Mariusz Kulma
• Niebo poranne/niebo wieczorne
• Kalendarz astronomiczny // Gabriel Murawski, Mariusz Kulma
• Efemerydy gwiazd zmiennych // Gabriel Murawski
• Ciekawe obiekty mgławicowe // Piotr Guzik
• Aktualności ze świata komet // Piotr Guzik
• BIBLIOTECZKA: Odyseja laserowa
• GRALNIA: Doom jest wieczny... czyli wyprawa na Marsa inaczej // Tomasz Wiśniewski
• WARSZTATY MŁODEGO ASTRONOMA: Czarna dziura domowej roboty // Łukasz Wyka
• Otwarty Konkurs Astrofotograficzny im. Heńka Kowalewskiego. Wyniki styczeń 2021.