Astronomia 3/2022 (117) marzec

Biorąc pod uwagę czas istnienia cywilizacji ludzkiej, świadomość człowieka i jego rozwój, samo myślenie o końcu całego Wszechświata ma sens wyłącznie naukowy. Ludzkości nie będzie dane obserwować jego zwiastunów, nawet jeśli założymy, że przetrwamy aż do śmierci Słońca i ostatecznej zagłady Ziemi. A jeśli koniec starego Wszechświata, to jednocześnie początek nowego? Tu perspektywa zmienia się diametralnie. Zapraszamy do artykułu Jerzego Konarskiego „Wszechświat tam i z powrotem”.

Przepis na galaktykę

Wszechświat wypełniony jest galaktykami. Świat przekonał się o tym, gdy w roku 1995 na niewielki, pozornie pusty fragment nieba skierowano Kosmiczny Teleskop Hubble’a. Na wykonanej wówczas fotografii naukowcy ujrzeli przeszło trzy tysiące galaktyk. Gdyby przeskanować tak cały firmament, w każdym najdrobniejszym jego skrawku odnaleźlibyśmy kosmiczne mieszkania, tłoczące się w misternie utkane struktury przestrzeni kosmicznej. Nieważne, czy obserwowany obszar pochodzi z pierwszych momentów istnienia Wszechświata i znajduje się ponad 13 miliardów lat świetlnych stąd, czy zalicza się on do naszych najbliższych okolic, a obserwowane galaktyki to sąsiadki Drogi Mlecznej. W każdym miejscu znajdują się one – skupiające miliardy gwiazd galaktyki, a ich liczba jest zbyt trudna do określenia i wyobrażenia. Zapraszamy do artykułu Dominiki Jasińskiej.

Podglądamy gwiazdy

Od lutego 2016 roku, przez 73 kolejne miesiące, w Gwiezdnym Kalejdoskopie przyglądaliśmy się bliżej wszystkim 88 gwiazdozbiorom, na które od stu lat postanowiono dzielić całe niebo, a także blisko stu asteryzmom, spośród znacznie większej liczby układów gwiazd, nieuznawanych za gwiazdozbiory. Gwiazdy to jednak obiekty, które wprawdzie pozornie często występują samotnie, ale ściśle biorąc, zawsze w większych, wręcz ogromnych skupiskach. Zapraszamy do podglądania gwiazd z Janem Desselbergerem.

Natura wszechświata

Problem natury wszechświata zapewne nurtował umysły ludzi od momentu, kiedy abstrakcyjne myślenie dało początek zastanawianiu się nad sensem istnienia. Mamy tego liczne dowody pozostawiane przez ludzi już od czasów prehistorycznych sięgających sprzed epoki Stonehenge, zapisów z czasów antycznych i średniowiecznych. Człowiekowi powoli udawało się znajdować racjonalne wyjaśnianie niektórych zagadek przyrody i określać prawa natury formułowane między innymi przez Arystotelesa, Pitagorasa czy Archimedesa. Posługując się tymi odkrytymi prawami spisanymi w postaci matematycznych równań, udało się przewidywać pewne zdarzenia i coraz lepiej rozumieć mechanizm, czyli naturę wszechrzeczy nas otaczającej. Zapraszamy do artykułu Marka Żbika.

SPIS TREŚCI

• Wieści ze świata astronomii i astronautyki // Kosmonauta.net
• Teleskop JWST dotarł do celu // Kosmonauta.net
• Wszechświat tam i z powrotem // Jerzy Konarski
• Przepis na galaktykę // Dominika Jasińska
• Podglądamy gwiazdy // Jan Desselberger
• Natura wszechświata // Marek Żbik
• Robert Goddard – amerykański Prometeusz // Maciej Draws
• Zdjęcie roku 2019 Simeis 147 – część 3. // Tomasz Zwoliński
• Warsztaty młodego astronoma: Waga lekka i podbój kosmosu // Łukasz Wyka (labo.edu.pl)
• Obserwujemy planety // Gabriel Murawski
• Niebo poranne/niebo wieczorne // Mariusz Kulma
• Kalendarz astronomiczny // Gabriel Murawski, Mariusz Kulma
• Efemerydy gwiazd zmiennych // Gabriel Murawski
• Ciekawe obiekty mgławicowe // Piotr Guzik
• Aktualności ze świata komet // Piotr Guzik
• FILM/KINO: RED DWARF – chłopcy z "Czerwonego karła" // Tomasz Wiśniewski
• GRALNIA: CRATERBOUND ľ kosmiczny podróżnik // Tomasz Wiśniewski
• Otwarty Konkurs Astrofotograficzny im. Heńka Kowalewskiego. Wyniki grudzień 2021.