Astronomia 2/2019 (80) luty

Chang’e 4 na Księżycu

Trzeciego stycznia chiński lądownik osiadł na powierzchni Księżyca. Jest to pierwsze miękkie lądowanie po drugiej, niewidocznej z Ziemi, stronie Srebrnego Globu. Na misję Chang’e 4 składają się łazik księżycowy, lądownik oraz
wystrzelony w maju 2018 roku Chang’e 4. Zarówno łazik, jak i lądownik są drugimi urządzeniami swojego rodzaju na powierzchni Księżyca wysłanymi przez Chiny. Planowanym głównym celem kolejnej sondy jest pobranie około
dwóch kilogramów próbek z powierzchni Księżyca i powrócenie z nimi na Ziemię. Chiński program eksploracji Księżyca zakłada wysyłanie kolejnych przyrządów na ziemskiego satelitę.

Kosmiczna komunikacja – jak działa Deep Space Network?

W przestrzeni kosmicznej znajdują się dziesiątki sond, orbiterów i instrumentów, które badają przestrzeń międzyplanetarną. Statki kosmiczne odwiedzające planety, księżyce i inne ciała krążące wokół Słońca zbierają informacje, które pomagają nam zrozumieć funkcjonowanie układu planetarnego, w którym znajduje się Ziemia. Informacje te przekazywane są w kierunku naszej planety i odbierane przez Deep Space Network (DSN) – sieć radioanten komunikujących się z sondami przemierzającymi przestrzeń kosmiczną. Jak działają obserwatoria prowadzące „rozmowy” z odległymi statkami kosmicznymi? O tym w artykule Dominiki Jasińskiej „Kosmiczna komunikacja”.

Odkrycia gwiazd zmiennych przez Polaków

Astronomia jest jedną z nielicznych nauk, w której amatorzy mogą odgrywać bardzo ważną rolę. Liczba obiektów na niebie jest tak duża, że automatyczne obserwatoria nie są w stanie rejestrować wszystkich zjawisk dziejących się jednocześnie. Gdy astronomowie są zajęci swoimi celami, wkraczają miłośnicy nocnego wpatrywania w gwiazdy, kierując swoją uwagę na resztę słabo zbadanych obiektów. Gabriel Murawski zaprasza do działu, w którym opisywane będą ostatnie odkrycia gwiazd zmiennych przez polskich amatorów.

Głębokie Pole Hubble’a

Co się stanie, jeśli skierujemy jedno z najpotężniejszych obserwatoriów astronomicznych na pozornie pusty skrawek przestrzeni kosmicznej? Odpowiedź na to pytanie postanowiono znaleźć pod koniec roku 1995, gdy w kierunku niewielkiego obszaru północnego nieba wycelowano Kosmiczny Teleskop Hubble’a (Hubble Space Telescope, HST). Rezultat tego prostego eksperymentu wprowadził w zdumienie nie tylko astronomów i kosmologów. W zachwyt wprawieni zostali także sami konstruktorzy teleskopu, którzy co prawda spodziewali
się po nim niespotykanych wcześniej obrazów Wszechświata, ale widok, który dostarczyło wtedy obserwatorium, przekroczył pojęcie ludzkiej wyobraźni. W niewielkim skrawku nieba – obszarze, który wcześniej uznawany był
za pusty, pojawiły się tysiące dotąd nieznanych galaktyk! Więcej znajdziecie w artykule Dominiki Jasińskiej „Głębokie Pole Hubble’a”.

SPIS TREŚCI

• Wieści ze świata astronomii i astronautyki // Kosmonauta.net
• Kosmiczna komunikacja – jak działa Deep Space Network? // Dominika Jasińska
• Wielki Pies – gwiezdny kalejdoskop // Jan Desselberger
• ISS: Pobyt w kosmosie – skutki uboczne // Dominika Jasińska
• Białe karły – małe, ale bardzo ciężkie gwiazdy // Dominika Jasińska
• Sfera gwiazd stałych przeżytkiem // Jan Desselberger
• Głębokie Pole Hubble’a // Dominika Jasińska
• Sigma Art 105/1.4 Bokeh Master. Ale czy tylko bokeh? // Michał Kałużny
• Odkrycia gwiazd zmiennych przez Polaków – część 1 // Gabriel Murawski
• Alfabet miłośnika astronomii "G"// Marta Chajczyk
• Kartka z kalendarza // Maria Pacholak-Cybulska
• Astrofotografia – stackowanie // Tomasz Zwoliński
• Luna naszą przewodniczką // Damian Demendecki
• Obserwujemy planety // Damian Demendecki
• Niebo poranne/niebo wieczorne
• Niebo w lutym // Piotr Brych
• Kalendarz astronomiczny // Mariusz Kulma
• Efemerydy gwiazd zmiennych // Gabriel Murawski
• Aktualności ze świata komet // Piotr Guzik
• Ciekawe obiekty mgławicowe // Piotr Guzik
• [BIBLIOTECZKA] Droga do gwiazd. Opowieść o Mikołaju Koperniku // Maria Pacholak-Cybulska
• [BIBLIOTECZKA] Do granic Wszechświata. Tezy & hipotezy // Maria Pacholak-Cybulska
• [GRALNIA] X4 Foundations // Tomasz Wiśniewski
• [FILM/KINO] Downsizing – kraina miniaturyzacji // Tomasz Wiśniewski
• [WARSZTATY] Wytrzymały jak kompozyt // Łukasz Wyka
• Astrofotografia Roku 2018 – wyniki etapu grudniowego